Chép lại từ FB Ngô Mạnh Hùng.
Bài thơ “Con cá, chột nưa” của nhà thơ Tố Hữu ra đời trong những ngày cách mạng còn trứng nước, người chiến sĩ cách mạng bị cầm tù trong nhà lao đế quốc, vật lộn, dằng co giữa cái đói và danh dự, lý tưởng của người cộng sản. Cuộc đấu tranh ấy âm thầm, quyết liệt giữa 2 phần trong một con người, giữa tiếng gọi của bản năng tầm thường và lý tưởng cách mạng cao cả.
"Năm sáu ngày mệt xỉu
Thuốc làm khuây mấy điếu
Vài ba hớp nước trong
Suy nghĩ chuyện bao đồng
Vẫn không ngoài chuyện đói.
Đầu sân, canh bốc khói
Chén cá nức mùi thơm
Lên họa với mùi cơm
Sao mà như cám dỗ!
Muốn ngủ mà không ngủ
Cái bụng cứ nằn nì:
“Ăn đi thôi, ăn đi”
Chết làm chi cho khổ!”
Nghe hắn thầm quyến rũ
Tôi đỏ mặt bừng tai:
“Im đi cái giọng mày
Tao thà cam chịu chết!”
Hắn nằm im đỡ mệt
Rồi tha thiết van lơn:
“Đời mới hai mươi xuân
Chết làm chi cho khổ!”
Hắn nói to nói nhỏ
Kể lể chuyện đê hèn
Tôi vẫn cứ nằm yên
Hắn liền thay chiến thuật:
“Thôi thì thôi: cứ vật
Nhưng phải ráng cầm hơi
Theo với bạn với đời
Cho đến ngày kết qủa.
Ăn đi vài con cá
Năm bảy cái chột nưa
Có ai biết ai ngờ?
Thế vẫn tròn danh dự
Không can chi mà sợ
Có hôi miệng hôi mồm
Còn có nước khi hôm
Uống vô là sạch hết!”
Lần này tôi thú thiệt:
Lời hắn cũng hay hay
Lý sự cũng đủ đầy
Nghe ra chừng phải quá!
Ăn đi vài con cá
Năm bảy cái chột nưa
Có ai biết, ai ngờ
Thế vẫn tròn danh dự
Nhưng mà tôi lưỡng lự
Suy nghĩ rồi lắc đầu
Đành không ai biết đâu
Vẫn không làm thế được!
Từ khi chân dấn bước
Trên con đường đấu tranh
Tôi sẵn có trong mình
Đôi mắt thần: chủ nghĩa.
Đã đứng trong đoàn thể
Bềnh vực lợi quyền chung
Sống chết có nhau cùng
Không được xa hàng ngũ
Không thể gì quyến rũ
Mua bán được lương tâm
Danh dự của riêng thân
Là của chung đồng chí
Phải giữ gìn tỉ mỉ
Như tròng mắt con ngươi
Đến cạn máu tàn hơi
Không xa rời kỉ luật
Phải trải lòng chân thật
Không một nét quanh co
Không một bóng lờ mờ
Không một nhăn ám muội!
Bụng nghe chừng biết tội
Từ đó hết nằn nì
Không dám thở than chi
Và tôi cười đắc thắng."
====
Trong nhà tù của địch những năm đầu cách mạng, các tù nhân cộng sản đã tuyệt thực để phản đối chế độ hà khắc của nhà tù thực dân. Kẻ địch ra sức mua chuộc bằng cách đem đến cơm ngon, canh ngọt, kêu gọi bản năng sống, từ đó xóa tan lý tưởng cách mạng của người chiến sỹ cách mạng. Bài thơ đã diễn tả cuộc đấu tranh hết sức trần tục mà cũng vô cùng cao cả một cách chân thực, có sức cảm hóa lòng người.
Qua một tuần tuyệt thực, cái đói đã gào thét trong cơ thể hai mươi trai tráng, cái đói thống trị mọi suy nghĩ: “Suy nghĩ chuyện bao đồng, Vẫn không ngoài chuyện đói”. Đói, trong khi bên cạnh lại có cơm nóng, cá thơm: "Đầu sân, canh bốc khói/Chén cá nức mùi thơm/Lên họa với mùi cơm/sao mà như cám dỗ!"
Danh dự của người cộng sản là hàng đầu, nhưng “cái bụng”- phần “con” bản năng lại năn nỉ, tìm mọi cách “ biện bạch”: "Ăn đi thôi, ăn đi/ Chết làm chi cho khổ!", cao hơn, thâm độc hơn, cái bụng còn vin vào lý tưởng cách mạng để lung lạc con tim và khói óc cộng sản: “Thôi thì thôi: cứ vật/ Nhưng phải ráng cầm hơi/Theo với bạn với đời/Cho đến ngày kết quả."
Cuộc "đấu tranh" quyết liệt giữa cái bụng đói với ý chí cách mạng ở đây được miêu tả hết sức sinh động: "Ăn đi vài con cá/ Năm bảy cái chột nưa/ Có ai biết ai ngờ?/ Thế vẫn tròn danh dự.". Thậm chí, cái bụng còn “vạch đường”gian dối: "Có hôi miệng hôi mồm/ Còn có nước khi hôm/ Uống vô là sạch hết!”...
Trong hoàn cảnh ấy - giữa sự sống và cái chết - thì cái lý tưởng cách mạng đã có sự dao động, lung lay, có sự thỏa hiệp với bản năng sống: "Lần này tôi thú thiệt:/ Lời hắn cũng hay hay/ Lý sự cũng đủ đầy/ Nghe ra chừng phải quá!/ Ăn đi vài con cá/ Dăm bảy cái chột nưa/ Có ai biết, ai ngờ/ Thế vẫn tròn danh dự.". Dễ hiểu, giữa sự sống và cái chết, người ta dễ thỏa hiệp, và đầu hàng cũng không phải chuyện xa xôi.
Nhưng cuối cùng, lý trí, lý tưởng cách mạng, danh dự của người cộng sản đã chiến thắng. Cái đói đã bị áp đảo, cũng có nghĩa người chiến sĩ cách mạng đã không đầu hàng trước kẻ thù: "Đành không ai biết đâu/
Vẫn không làm thế được! ...Không thể gì quyến rũ/Mua bán được lương tâm!".
Và người chiến sĩ ấy khẳng khái: "Phải trải lòng chân thật/Không một nét quanh co/Không một bóng lờ mờ/ Không một nhăn ám muội!".
Ở đây, đã khẳng định bản lĩnh và danh dự của người chiến sĩ, không gì có thể khuất phục: “Từ khi chân dấn bước/ Trên con đường đấu tranh/ Tôi sẵn có trong mình/ Đôi mắt thần: chủ nghĩa/ Đã đứng trong đoàn thể/ Bênh vực lợi quyền chung/ Sống chết có nhau cùng/ Không được xa hàng ngũ.".
Và cuối cùng thì bản năng tầm thường đã bị khuất phục. Mệnh lệnh của lý trí đã thắng.
Hơn 70 năm sau ngày bài thơ ra đời, đến nay chúng ta hàng ngày vẫn phải đối mặt, vật lộn với những con cá, chột nưa, phải đối mặt với chính mình, đối mặt giữa lòng tham, lợi ích cá nhân với lợi ích chung, với lý tưởng cách mạng, vì dân, vì nước; hàng ngày phải đấu tranh giữa lòng tham và lý trí, nhân cách của con người – con người cộng sản. Phẩm chất cách mạng, nhân cách con người được tôi luyện từ cái nhỏ như con cá, chột nưa. Không rèn luyện, tu dưỡng, từ con cá nhỏ, cái chột nưa ít giá trị, sẽ tiến đến những thứ to lớn và rất to lớn, “ quen mùi”, trở thành những con sâu đục khoét, với lòng tham vô đáy, cái đầu và con tim vô cảm, ngày nào đó sẽ làm rỗng cả một hệ thống, nếu không được chữa trị kịp thời.
Bài thơ là một bài học làm người rất lớn, đặc biệt trong thời điểm hiện nay. Cuộc vật lộn, giằng co trong một con người là điều không tránh khỏi, nhưng chiến thắng được cái thấp hèn mới thể hiện được khí phách của Con người Cộng sản, trong bất kỳ hoàn cảnh nào, thời điểm nào.
===
P/s: Những ngày qua, những nhà dân chủ rởm lại rộ lên phong trào tuyệt thực, vẫn là bài la làng quá cũ, vì họ "đấu tranh" là bởi chính miếng ăn, làm sao có đủ dũng khí như những người cộng sản đấu tranh cho dân tộc.
Ảnh: "bài thơ" của một "tuyệt thực viên dân chủ" do Trương Duy Nhất khoe khoang để cổ vũ đồng bọn. Rất ..thơ, học đòi!!!
Bài thơ “Con cá, chột nưa” của nhà thơ Tố Hữu ra đời trong những ngày cách mạng còn trứng nước, người chiến sĩ cách mạng bị cầm tù trong nhà lao đế quốc, vật lộn, dằng co giữa cái đói và danh dự, lý tưởng của người cộng sản. Cuộc đấu tranh ấy âm thầm, quyết liệt giữa 2 phần trong một con người, giữa tiếng gọi của bản năng tầm thường và lý tưởng cách mạng cao cả.
"Năm sáu ngày mệt xỉu
Thuốc làm khuây mấy điếu
Vài ba hớp nước trong
Suy nghĩ chuyện bao đồng
Vẫn không ngoài chuyện đói.
Đầu sân, canh bốc khói
Chén cá nức mùi thơm
Lên họa với mùi cơm
Sao mà như cám dỗ!
Muốn ngủ mà không ngủ
Cái bụng cứ nằn nì:
“Ăn đi thôi, ăn đi”
Chết làm chi cho khổ!”
Nghe hắn thầm quyến rũ
Tôi đỏ mặt bừng tai:
“Im đi cái giọng mày
Tao thà cam chịu chết!”
Hắn nằm im đỡ mệt
Rồi tha thiết van lơn:
“Đời mới hai mươi xuân
Chết làm chi cho khổ!”
Hắn nói to nói nhỏ
Kể lể chuyện đê hèn
Tôi vẫn cứ nằm yên
Hắn liền thay chiến thuật:
“Thôi thì thôi: cứ vật
Nhưng phải ráng cầm hơi
Theo với bạn với đời
Cho đến ngày kết qủa.
Ăn đi vài con cá
Năm bảy cái chột nưa
Có ai biết ai ngờ?
Thế vẫn tròn danh dự
Không can chi mà sợ
Có hôi miệng hôi mồm
Còn có nước khi hôm
Uống vô là sạch hết!”
Lần này tôi thú thiệt:
Lời hắn cũng hay hay
Lý sự cũng đủ đầy
Nghe ra chừng phải quá!
Ăn đi vài con cá
Năm bảy cái chột nưa
Có ai biết, ai ngờ
Thế vẫn tròn danh dự
Nhưng mà tôi lưỡng lự
Suy nghĩ rồi lắc đầu
Đành không ai biết đâu
Vẫn không làm thế được!
Từ khi chân dấn bước
Trên con đường đấu tranh
Tôi sẵn có trong mình
Đôi mắt thần: chủ nghĩa.
Đã đứng trong đoàn thể
Bềnh vực lợi quyền chung
Sống chết có nhau cùng
Không được xa hàng ngũ
Không thể gì quyến rũ
Mua bán được lương tâm
Danh dự của riêng thân
Là của chung đồng chí
Phải giữ gìn tỉ mỉ
Như tròng mắt con ngươi
Đến cạn máu tàn hơi
Không xa rời kỉ luật
Phải trải lòng chân thật
Không một nét quanh co
Không một bóng lờ mờ
Không một nhăn ám muội!
Bụng nghe chừng biết tội
Từ đó hết nằn nì
Không dám thở than chi
Và tôi cười đắc thắng."
====
Trong nhà tù của địch những năm đầu cách mạng, các tù nhân cộng sản đã tuyệt thực để phản đối chế độ hà khắc của nhà tù thực dân. Kẻ địch ra sức mua chuộc bằng cách đem đến cơm ngon, canh ngọt, kêu gọi bản năng sống, từ đó xóa tan lý tưởng cách mạng của người chiến sỹ cách mạng. Bài thơ đã diễn tả cuộc đấu tranh hết sức trần tục mà cũng vô cùng cao cả một cách chân thực, có sức cảm hóa lòng người.
Qua một tuần tuyệt thực, cái đói đã gào thét trong cơ thể hai mươi trai tráng, cái đói thống trị mọi suy nghĩ: “Suy nghĩ chuyện bao đồng, Vẫn không ngoài chuyện đói”. Đói, trong khi bên cạnh lại có cơm nóng, cá thơm: "Đầu sân, canh bốc khói/Chén cá nức mùi thơm/Lên họa với mùi cơm/sao mà như cám dỗ!"
Danh dự của người cộng sản là hàng đầu, nhưng “cái bụng”- phần “con” bản năng lại năn nỉ, tìm mọi cách “ biện bạch”: "Ăn đi thôi, ăn đi/ Chết làm chi cho khổ!", cao hơn, thâm độc hơn, cái bụng còn vin vào lý tưởng cách mạng để lung lạc con tim và khói óc cộng sản: “Thôi thì thôi: cứ vật/ Nhưng phải ráng cầm hơi/Theo với bạn với đời/Cho đến ngày kết quả."
Cuộc "đấu tranh" quyết liệt giữa cái bụng đói với ý chí cách mạng ở đây được miêu tả hết sức sinh động: "Ăn đi vài con cá/ Năm bảy cái chột nưa/ Có ai biết ai ngờ?/ Thế vẫn tròn danh dự.". Thậm chí, cái bụng còn “vạch đường”gian dối: "Có hôi miệng hôi mồm/ Còn có nước khi hôm/ Uống vô là sạch hết!”...
Trong hoàn cảnh ấy - giữa sự sống và cái chết - thì cái lý tưởng cách mạng đã có sự dao động, lung lay, có sự thỏa hiệp với bản năng sống: "Lần này tôi thú thiệt:/ Lời hắn cũng hay hay/ Lý sự cũng đủ đầy/ Nghe ra chừng phải quá!/ Ăn đi vài con cá/ Dăm bảy cái chột nưa/ Có ai biết, ai ngờ/ Thế vẫn tròn danh dự.". Dễ hiểu, giữa sự sống và cái chết, người ta dễ thỏa hiệp, và đầu hàng cũng không phải chuyện xa xôi.
Nhưng cuối cùng, lý trí, lý tưởng cách mạng, danh dự của người cộng sản đã chiến thắng. Cái đói đã bị áp đảo, cũng có nghĩa người chiến sĩ cách mạng đã không đầu hàng trước kẻ thù: "Đành không ai biết đâu/
Vẫn không làm thế được! ...Không thể gì quyến rũ/Mua bán được lương tâm!".
Và người chiến sĩ ấy khẳng khái: "Phải trải lòng chân thật/Không một nét quanh co/Không một bóng lờ mờ/ Không một nhăn ám muội!".
Ở đây, đã khẳng định bản lĩnh và danh dự của người chiến sĩ, không gì có thể khuất phục: “Từ khi chân dấn bước/ Trên con đường đấu tranh/ Tôi sẵn có trong mình/ Đôi mắt thần: chủ nghĩa/ Đã đứng trong đoàn thể/ Bênh vực lợi quyền chung/ Sống chết có nhau cùng/ Không được xa hàng ngũ.".
Và cuối cùng thì bản năng tầm thường đã bị khuất phục. Mệnh lệnh của lý trí đã thắng.
Hơn 70 năm sau ngày bài thơ ra đời, đến nay chúng ta hàng ngày vẫn phải đối mặt, vật lộn với những con cá, chột nưa, phải đối mặt với chính mình, đối mặt giữa lòng tham, lợi ích cá nhân với lợi ích chung, với lý tưởng cách mạng, vì dân, vì nước; hàng ngày phải đấu tranh giữa lòng tham và lý trí, nhân cách của con người – con người cộng sản. Phẩm chất cách mạng, nhân cách con người được tôi luyện từ cái nhỏ như con cá, chột nưa. Không rèn luyện, tu dưỡng, từ con cá nhỏ, cái chột nưa ít giá trị, sẽ tiến đến những thứ to lớn và rất to lớn, “ quen mùi”, trở thành những con sâu đục khoét, với lòng tham vô đáy, cái đầu và con tim vô cảm, ngày nào đó sẽ làm rỗng cả một hệ thống, nếu không được chữa trị kịp thời.
Bài thơ là một bài học làm người rất lớn, đặc biệt trong thời điểm hiện nay. Cuộc vật lộn, giằng co trong một con người là điều không tránh khỏi, nhưng chiến thắng được cái thấp hèn mới thể hiện được khí phách của Con người Cộng sản, trong bất kỳ hoàn cảnh nào, thời điểm nào.
===
P/s: Những ngày qua, những nhà dân chủ rởm lại rộ lên phong trào tuyệt thực, vẫn là bài la làng quá cũ, vì họ "đấu tranh" là bởi chính miếng ăn, làm sao có đủ dũng khí như những người cộng sản đấu tranh cho dân tộc.
Ảnh: "bài thơ" của một "tuyệt thực viên dân chủ" do Trương Duy Nhất khoe khoang để cổ vũ đồng bọn. Rất ..thơ, học đòi!!!
Aucun commentaire:
Enregistrer un commentaire